Y dược Cần Thơ Y dược Cần Thơ
Vaccine BCG, ra đời hơn 100 năm, có thể là giải pháp hiệu quả và kinh tế trong việc phòng ngừa bệnh Alzheimer, mang lại hy vọng cho hàng triệu người bị mất trí nhớ.
Vaccine BCG và Tiềm Năng Phòng Ngừa Alzheimer
Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng vaccine lao, được phát triển hơn một thế kỷ trước, có thể là một giải pháp kinh tế và hiệu quả để tăng cường hệ miễn dịch, từ đó giúp ngăn ngừa chứng mất trí nhớ. Hiện tại, có khoảng 55 triệu người trên toàn cầu đang sống với bệnh mất trí nhớ, trong đó khoảng 60-70% là các trường hợp mắc bệnh Alzheimer, một dạng sa sút trí tuệ phổ biến ở người cao tuổi.
Khám Phá Vaccine BCG
Hai nhà khoa học người Pháp Albert Calmette và Camille Guérin là những người đứng sau vaccine Bacille Calmette-Guérin (BCG), được phát minh vào năm 1921. Vaccine này đã cứu sống hàng triệu người khỏi bệnh lao và giờ đây, các nghiên cứu cho thấy nó có thể có khả năng bảo vệ chống lại bệnh Alzheimer. Điều này là điều mà hai nhà khoa học này có lẽ không bao giờ tưởng tượng được khi họ phát triển vaccine.
Thực Trạng Bệnh Alzheimer
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm có khoảng 10 triệu ca mắc mới bệnh mất trí nhớ, trong đó bệnh Alzheimer là phổ biến nhất. Nguyên nhân chính của căn bệnh này là do sự tích tụ của mảng bám prôtêin amyloid beta trong não, gây ra cái chết của tế bào thần kinh và làm hỏng các kết nối giữa các tế bào. Mặc dù nguyên nhân chính xác của sự phát triển amyloid beta vẫn chưa được xác định, nhưng có nhiều bằng chứng cho thấy sự suy yếu của hệ miễn dịch, đặc biệt ở người cao tuổi, có thể là một yếu tố quan trọng.
BCG và Tác Động Đến Miễn Dịch Não
Trong suốt nhiều thập kỷ nghiên cứu, BCG đã cho thấy khả năng mang lại nhiều lợi ích vượt xa mục đích ban đầu của nó trong việc ngừa bệnh lao. Một nghiên cứu lâm sàng gần đây cho thấy những người tiêm BCG có nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp thấp hơn đến 50% trong vòng 12 tháng, so với những người sử dụng giả dược. BCG còn được áp dụng như một phương pháp điều trị tiêu chuẩn cho ung thư bàng quang, nhờ khả năng kích hoạt hệ miễn dịch để tiêu diệt các khối u.
Quá Trình Huấn Luyện Miễn Dịch
Các tác động tích cực mà BCG mang lại bắt nguồn từ một quá trình gọi là “huấn luyện miễn dịch”. Khi được tiêm BCG, người nhận vaccine sẽ trải qua những thay đổi trong biểu hiện gene liên quan đến sản xuất cytokine – những phân tử giúp kích hoạt các hệ thống bảo vệ khác của cơ thể, bao gồm cả tế bào bạch cầu. Kết quả là cơ thể sẽ phản ứng nhanh và hiệu quả hơn trước các mối đe dọa, từ virus, vi khuẩn cho đến tế bào bất thường có nguy cơ phát triển không kiểm soát.
Thách Thức và Nghiên Cứu Tiếp Theo
Các nghiên cứu trên chuột đã chỉ ra rằng những con chuột được tiêm BCG ít gặp tình trạng viêm não và có chức năng nhận thức tốt hơn so với những con đồng trang lứa có dấu hiệu suy giảm trí nhớ. Để tìm hiểu tác động của vaccine này ở người, nhà nghiên cứu Ofer Gofrit và cộng sự đã tiến hành một nghiên cứu trên 1.371 bệnh nhân ung thư bàng quang. Họ phát hiện rằng chỉ 2,4% bệnh nhân được điều trị bằng BCG phát triển bệnh Alzheimer trong 8 năm tiếp theo, so với 8,9% ở nhóm không tiêm.
Kết Quả Nghiên Cứu và Tương Lai Của Vaccine BCG
Các nghiên cứu sau đó cũng cho thấy những kết quả tương tự. Nhóm nghiên cứu của ông Weinstein đã kiểm tra hồ sơ của khoảng 6.500 bệnh nhân ung thư bàng quang và phát hiện rằng những người đã tiêm BCG có tỷ lệ bị mất trí nhớ thấp hơn rõ rệt so với nhóm chưa tiêm. Một phân tích tổng hợp gần đây cho thấy rằng mức giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer ước tính trung bình khoảng 45%. Giáo sư Charles Greenblatt từ Đại học Do Thái Jerusalem đã chỉ ra rằng việc trì hoãn sự phát triển của bệnh Alzheimer chỉ trong vài năm có thể giúp tiết kiệm đáng kể cả về sức khỏe và tài chính.
BCG: Vũ Khí Mới Trong Cuộc Chiến Chống Mất Trí Nhớ
Nếu những phát hiện này được xác thực qua các thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn hơn, vaccine BCG có thể trở thành một trong những “vũ khí” hiệu quả và kinh tế nhất trong cuộc chiến chống lại chứng mất trí nhớ và bệnh Alzheimer. Chuyên gia Weinberg nhấn mạnh rằng BCG an toàn, phổ biến trên toàn cầu và chi phí thấp hơn nhiều so với các phương pháp điều trị khác. “Ngay cả khi chỉ mang lại một chút bảo vệ, nó vẫn là lựa chọn tốt nhất về mặt hiệu quả chi phí” – ông khẳng định.
Nguồn thông tin được tham khảo từ: Báo Cần Thơ
Nội dung được biên tập bởi: yduoccantho.vn